veelgestelde vragen over het houden van Kune kunes:

Ik wil een kune kune kopen. Waar begin ik?

Het eerste wat je zou moeten doen, is een paar kune kunes in levende lijve ontmoeten, breng wat tijd met ze door. Zorg ervoor dat je een realistische kijk hebt op wat het houden van varkens inhoudt. Kune kunes blijven niet altijd klein, en kunnen rond de 20 jaar oud worden. Neem gerust contact op om een keer te komen kijken! Wij adviseren dat mensen geregistreerde kune kunes, met stamboom, kopen. Op die manier kunnen de bestaande bloedlijnen zuiver gehouden worden en voorkom je inteelt of vermenging met andere varkenssoorten. Door het kopen van geregistreerde varkens kan voorkomen worden dat de zeldzame, of weinig voorkomende, varkensrassen uiteindelijk verdwijnen. Op de website van de Kune kune vereniging Nederland staan de geregistreerde fokkers. Je bent altijd van harte welkom om eens vrijblijvend bij ons te komen kijken. We vertellen dan graag meer over dit geweldige varkensras!

Hoe groot zijn kune kunes?

Van alle erkende varkensrassen horen kune kunes tot de minivarkens. Kune kunes zijn veel kleiner dan andere 'ras-varkens' als bijv. Mangalitza's, Berkshires, Duroc, maar het zijn beslist geen 'tea-cup' varkens. Volwassen kunes hebben meestal een gewicht tussen de tachtig en de honderd kilo en zijn tussen de vijfenvijftig en vijfenzeventig centimeter hoog. Net als bij de meeste pasgeboren dieren zijn de biggetjes klein en schattig, maar uiteindelijk worden het grote varkens, niet geschikt om binnenshuis gehouden te worden! Denk er dus goed over na voordat je biggetjes koopt. Je moet uitgaan van de grootte van de volwassen dieren. Daarnaast groeien varkens gemiddeld vijf jaar door, dus ook de grote van ouderdieren kan misleidend zijn!

Waar kan ik een kune kune houden?

De meeste mensen houden hun kune kune in een afgescheiden deel van een grote tuin of in een weiland. Zolang de dieren een droge en tochtvrije, met stro gevulde, schuilhut hebben, kunnen ze het hele jaar door buiten gehouden worden. Het advies ongeveer uit te gaan van 200m2 per varken, waarbij aangeraden wordt om ze minstens per twee te houden. Kune kunes eten niet alleen gras, maar wroeten soms en lopen voortdurend over het gras heen. Bij regenachtig weer kan de grond daardoor beschadigd raken. Het is daarom aan te raden om je land in kleinere gedeeltes te verdelen, bijv. met schrikdraad. De varkens kunnen dan van tijd tot tijd een ander veldje gebruiken en het gras heeft de tijd te herstellen.
 

Wat voor huisvesting hebben ze nodig?

Als je een stal hebt kunnen de Kune kunes op een dik strobed in een hoek slapen. Ook een houten varkenshok in het weiland voldoet prima. Er zijn allerlei soorten hokken van verschillende materialen, zoals hout, plastic, gegalvaniseerde platen. Kune kunes zijn sterke dieren, ze kunnen prima in een hok op het land leven, zolang hun slaapplek maar droog en tochtvrij is met veel stro. Belangrijk is wel dat ze niet direct op de koude grond liggen, een tegel of houten vloer onder het stro zorgt ervoor dat de kou niet rechtstreeks omhoog trekt. Onze varkens hebben in hun grote hok een kleiner slaaphok staan. Hierdoor creëer je een miniklimaat waar de warmte makkelijker blijft hangen. Voor de openingen van de stallen hebben we flappen hangen, zodat het niet naar binnen regent of waait.
 

Wat voor omheining heb ik nodig?

Varkens hebben een stevige omheining nodig. Je kunt schapengaas gebruiken, maar wij hebben een houten omheining in het hoofdhok en prikweidjes met een aantal stroomdraden. Met behulp van stroomdraad kun je ook kleine 'prikweitjes' maken om de varkens te rouleren over verschillende veldjes.  Het is in ieder geval altijd een goed idee om een stroomdraadje langs de onderkant van je hek of gaas te spannen. Onze ervaring is dat varkens vooral onder de indruk zijn van elektrische omheiningen. Bij alle andere hekwerken geldt dat, zodra je varken zijn neus erdoor kan steken, hij zijn uiterste best zal doen de rest van zijn lijf er ook door te wringen. Een stroomdraad weerhoudt ze hiervan en zorgt dat je hekwerk in goede staat blijft.

Wat eten kune kunes?

Kune kunes zijn, in tegenstelling tot andere varkens, grazers. Een volwassen dier kan in de lente/zomer alleen op gras leven. Een halve hectare grasland is voldoende voor minstens vijf kune kunes. Als je niet voldoende gras hebt kan je ze uitstekend op een kleiner veld houden en bijvoeren met zeugenbrok, aangevuld met hooi en fruit- of groente resten. Waarschijnlijk voedt de meerderheid van kune kune houders hun dieren op die manier.
Als kune kunes alleen met zeugenbrok gevoerd worden gelden de volgende richtlijnen:

• Volwassen beer of zeug: 1 tot 1,5 kg per dag
• Lacterende zeug: 1 tot 1,5 kg per dag + 0,2kg/per big/ per dag
• Biggen 2-4 maanden: 0,5 kg per dag
• Biggen 4-9 maanden: 0,75 kg per dag

 Hoe meer gras ze hebben des te minder brok er gegeven hoeft te worden.Het is belangrijk je niet te strak aan de richtlijnen te houden maar om op den duur 'op het oog' te voeren. Zodra je varken te dik wordt geef je minder. Een te dik varken is een ongezond varken. Zolang ze fatsoenlijk een sprintje kunnen trekken, zijn ze vaak niet te dik. Het is belangrijk om vooral jonge varkens niet te dik te laten worden. Ze kunnen onder een teveel aan lichaamsgewicht door hun hoeven zakken, dit zal hierna ook niet meer herstellen!

Is er voedsel dat ik ze niet mag geven?

Bij wet is vastgesteld dat varkens nooit keukenafval (vlees) gevoerd mogen krijgen. Onder keukenafval verstaan we alle vleessoorten, botten, bloed, maar ook het voedsel dat hiermee in aanraking is geweest. Zelfs een kale boterham waarop vleeswaar heeft gezeten is verboden! Groente en fruitresten zijn ze daarentegen dol op! Je houdt hierdoor minder afval over en de varkens zijn weer in hun element.

Kan ik het beste mannetjes of vrouwtjes houden?

Over het algemeen is bekend dat gecastreerde mannetjes (borgjes) het makkelijkst in de omgang zijn. Vrouwtjes zouden soms iets humeuriger zijn, als ze -eens per drie weken- 'berig' zijn. Veel mensen kiezen ervoor om twee borgjes te houden, vooral als ze niet van plan zijn met hun varkens te fokken. Persoonlijk denk ik dat het niet heel veel uitmaakt of je voor een gecastreerd mannetje of een vrouwtje kiest. Het is de persoonlijkheid (en natuurlijk speelt het uiterlijk ook een rol) van het individuele varken dat er toe doet.we raden af om een ongecastreerde beer te kopen als je niet van plan bent te gaan fokken.  Beren zijn meestal lieve en vriendelijke dieren, maar reageren soms onvoorspelbaar als ze berige zeugen of een andere beer ruiken. Intacte beren kunnen een sterke geur verspreiden, ze krijgen slagtanden en ze zijn wat zwaarder, sterker. Daarbij moeten beren apart gehouden worden, omdat je anders 3 tomen per jaar krijgt, wat niet goed zou zijn voor de zeug. De beer moet minstens 5 keer per jaar kunnen dekken, anders wordt hij gefrustreerd. Het is dus eigenlijk pas rendabel om een beer te houden bij meer dan 3 zeugen. Meer info hierover is te vinden onder fokken met kunekunes.

Kune kunes zijn echte groepsdieren! Deze dien je dus minimaal per twee te houden.

Het is dus beter om meerdere kune kunes te houden. Het zijn erg sociale dieren, die eenzaam worden en er onder lijden als ze zonder soortgenoot moeten leven. Twee of meer is een goed aantal. Wij verkopen onze dieren alleen per twee, tenzij er al een ander varken aanwezig is. Uit ervaring blijkt dat kune kunes die alleen zitten, wel degelijk ongelukkiger zijn. Het sociale contact is voor de intelligente kune kunes zeer belangrijk! Je kunt het vergelijken met een mens. Je kunt best samenwonen met een kip of geit, maar je bent erg blij als je weer met een mens kunt praten in je eigen taal. Hetzelfde geldt voor varkens en met name voor kune kunes!
 

Zijn ze te vertrouwen met kleine kinderen?

Kune kunes zijn erg betrouwbaar en genieten van aandacht en het contact met mensen. Net als bij honden, katten en andere dieren is het verstandig om kinderen te begeleiden bij de omgang met varkens. Jonge kinderen moeten niet zonder toezicht bij varkens zijn (net zo min bij de kat trouwens). Het karakter van de Kune kunes is heel erg mensgericht en goedaardig. Dit maakt het ras ook uitermate geschikt voor kinderboerderijen, zorgboerderijen of andere therapeutische omgevingen.

Kunnen kune kunes samen leven met andere dieren?

Natuurlijk! Onze varkens liepen altijd samen met geiten, pony's, kippen en zelf koeien. Veel dieren zullen in eerste instantie een beetje onzeker reageren, maar ze zullen snel aan elkaar wennen. Zodra een diersoort jongen krijgt, moeten de dieren wel (tijdelijk) gescheiden worden.

Moeten kune kunes ontwormd worden?

Ja, iedere 4-6 maanden. Onze varkens krijgen een injectie met Ivomec, een middel dat helpt tegen inwendige (wormen) en uitwendige (schurft, luis) parasieten. Het is belangrijk dit bij te houden om wormen en schurft te voorkomen. Het is verder belangrijk om het land goed te verzorgen. Intensief gebruikte kleine veldjes moeten dagelijks uitgemest worden. Als je elektrische omheining gebruikt kan je de varkens over verschillende veldjes rouleren, zodat het land kan herstellen van wormbesmetting.   
 

Hebben varkens modder nodig?

In de zomer nemen varkens graag een modderbad om af te koelen. Varkens kunnen hun eigen lichaamstemperatuur niet goed regelen. Ze hebben bijna geen zweetklieren. Bij hoge buitentemperaturen kan je varken het al gauw te warm krijgen. Varkens met een lichte huid of weinig haarbedekking zijn bovendien extra gevoelig voor zonnebrand. Door te zoelen in het modderbad raken ze hun lichaamswarmte weer kwijt. Ook geeft de modder bescherming tegen parasieten. Je kan een deel van hun veld nat houden zodat ze zelf een kuil, modder maken voor hun modderbad. Onze varkens hebben op die manier zelf hun favoriete plek voor de modderpoel gekozen. Als ze hun waterbak omgooien, of er in gaan liggen, is dat een duidelijk teken dat je een modderpoel voor ze moet maken. Varkens houden alleen van modder als ze het warm hebben. In de winter zullen ze niet gelukkig zijn als ze nat en modderig worden, ze kunnen dan ziek worden.

Zijn varkens vies en stinkend?

Nee, zoals hierboven al vermeld, houden varkens ervan om in de winter warm en droog te zijn. Varkens zullen, als ze vrije uitloop hebben, nooit hun eigen strobed bevuilen. Hun behoefte doen ze op vaste plekken, liefst ver van hun slaap- en eetplaats vandaan. Als ze in een schoon hok leven, zullen de varkens zelf ook nauwelijks 'stinken'.

Kan ik intacte beren houden?

Als je erover denkt om in de toekomst te gaan fokken, neem dat eerst een jong zeugje met een gecastreerd mannetje als gezelschap. Op die manier kan je wat ervaring opdoen voordat je een beer koopt. Sommige kune kune houders nemen nooit een eigen beer maar laten hun zeug gebruik maken gebruik van de diensten van een dekbeer.Gecastreerde beren (borgjes) zijn makkelijk te houden en hebben een lief en gelijkmatig karakter. Intacte beren zijn geen huisdieren. Alle volwassen beren krijgen scherpe, uitstekende hoektanden, dus moet je voorzichtig zijn om ongelukken te voorkomen. Een beer kan niet voortdurend bij de zeug gehouden worden, behalve als je twee nesten per jaar wil. Je hebt dus nog een hok en een veld nodig. Een beer die zich verveelt (onvoldoende gelegenheid om te dekken) kan gefrustreerd raken, met bijkomende (gedrags)problemen. Om dit probleem bij fokkers op te lossen hebben wij zelf twee beren. Deze beren staan ter dekking voor zeugen binnen het stamboek. Binnen het stamboek worden een aantal beren ter dekking aangeboden via de website van de Nederlandse Kunekune Vereniging. Meer informatie over het houden van intacte beren is te vinden onder het kopje fokken met kune kunes.

Waarom zou ik een stamboek Kunekune kopen?

Alleen Kunekunes met een stamboom van de KKVN (of de Engelse, Nieuw-Zeelandse of Amerikaanse zusterverenigingen) zijn gegarandeerd raszuivere, echte Kunekunes.Varkens met een KKVN stamboom zijn gefokt volgens het reglement, waarbij gebruik wordt gemaakt van het fokprogramma ZooEasy. Dit zorgt ervoor dat het inteeltpercentage laag blijft (in elk geval kleiner dan 6,2%), en dat erfelijke aandoeningen uitgesloten worden. Hiervoor moeten de fokkers vaak heel wat moeite doen, bijvoorbeeld ver reizen voor een dekking, of nieuwe dieren importeren uit het buitenland. Daarom is een stamboekdier vaak wel wat duurder dan een stamboomloos varken.Echter, die meerprijs is een stamboekdier echt meer dan waard! Het aantal Kunekunes in Nederland is zo klein (enkele honderden in totaal, met slechts 4 berenlijnen en 7 zeugenlijnen), dat zonder stamboek (en het daarbij behorende fokprogramma) inteelt echt onvermijdelijk is.

Inteelt leidt tot een zeer grote kans op erfelijke aandoeningen, een zwakke gezondheid en een sterk afgenomen levensverwachting. Koop daarom geen Kunekune varkens zonder stamboom!

Regelgeving voor varkens

Er is regelgeving voor de identificatie en registratie van bepaalde dieren (I&R). Deze geldt voor runderen, schapen, geiten en varkens. Ondernemers en hobbyhouders die deze dieren houden zijn verplicht de verblijfplaats van de dieren te registreren. De registratieplicht geldt ook voor houders die op een bedrijfsmatige manier huisdieren houden en voor houders die bedrijfsmatig pluimvee of broedeieren houden. De registratie van de locatie regelt u direct op deze pagina. De locatie krijgt dan een Uniek Bedrijfsnummer (UBN). Dit heeft u bij al uw meldingen in I&R nodig. Meer informatie via RVO.nl

De varkens worden als hobbydier aangemerkt als er maximaal vier worden gehouden. Biggen jonger dan twaalf weken hoeven hierbij niet te worden meegeteld. Een hobbyvarkenshouder met een UBN voor een zogeheten RE-bedrijf mag varkens aan- en afvoeren van en naar een ander RE-bedrijf. Een hobbyvarkenshouder die zijn varkens naar een ander type bedrijf wil afvoeren, moet (tijdelijk) de zogenoemde B-status voor varkenshouders aanvragen. Hieronder is een link naar een pagina waar in begrijpelijke taal duidelijke uitleg gegeven over de wetgeving waar varkens mee te maken krijgen. Uitleg regelgeving Varkens.

Het aan- en afmelden van varkens gaat via externe I&R-systemen. Hiervoor kun je gebruik maken van varkenspost of POV. Klink op onderstaande logo's om bij de bijbehorende websites te komen.

Vragen en antwoorden over het POV I&R/VVL zijn hier te vinden.

Meer informatie over het houden van varkens 

Er is erg veel goede en uitgebreide informatie te vinden op de website van het landelijk kennisnetwerk Levende have.